André Laporte
België, °1931
André Laporte werd geboren op 12 juli 1931 te Oplinter, nabij het Vlaams-Brabantse Tienen. Op muzikaal vlak was hij een autodidact en maakte hij zich snel het piano-, klarinet- en orgelspel eigen, terwijl hij gretig kennis nam van de nieuwe muziek via de radioprogramma's van Paul Collaer, Louis De Meester, Vic Legley en David Van de Woestijne, net als zijn generatiegenoot Karel Goeyvaerts.
Na zijn humaniora trok hij naar het Interdiocesaan Hoger Instituut voor Kerkmuziek (kortweg Lemmensinstituut) te Mechelen, waar hij les kreeg van Edgard de Laet, Flor Peeters (orgel) en Marinus De Jong (piano, contrapunt, fuga). Tussen 1953 en 1957 was hij ook student aan de Katholieke Universiteit Leuven waar hij Moderne Wijsbegeerte en Musicologie volgde. Hij rondde zijn studie in de musicologie af met een vergelijkende studie tussen Ludus Tonalis en de Unterweisung im Tonsatz van Paul Hindemith. In 1953 ging hij als leraar muzikale opvoeding en esthetica aan de slag aan de (Brusselse) Middelbare Normaalschool van het Sint-Thomasinstituut. In diezelfde periode componeerde hij zijn eerste stukken, volksliedbewerkingen in de lijn van Hindemith en Bartok, een pianosonate en orgelmuziek.
Hij leerde intussen de muziek kennen van Schönberg, Stravinsky en Messiaen en nam tussen 1960 en 1964 jaarlijks deel aan de Internationale Ferienkurse in Darmstadt en in '64 en '65 ook aan de Kurse für Neue Musik te Keulen. Bij die gelegenheden leerde hij de toonaangevende figuren van de Nieuwe Muziek kennen (Boulez, Maderna, Berio, Ligeti, Stockhausen, Kagel, Gielen). Zoals zovele Belgische componisten kwam ook hij (in 1963) terecht bij de BRT (nu VRT), eerst als producer, later als programmacoördinator, tenslotte als productieleider van het BRT Filharmonisch Orkest (1989), en uiteindelijk als directeur Artistieke Ensembles (1993-1996), functies waarbij hij omringd werd door mensen als D. Van de Woestijne, V. Legley, K. Goeyvaerts, L. De Meester, B. Buckinx, W. Westerlinck en L. Brewaeys. Een functie ook waarin hij "hoogtepunten in de hedendaagse muziek" en "jonge Belgische vertolkers" in de ether kon laten gaan. Samen met de mensen van het (dankzij de BRT pas opgerichte) Instituut voor Psychoakoestica en Elektronische Muziek (IPEM) stichtte hij in 1963 de werkgroep SPECTRA die tot 1967 bestaan heeft.
Ook in het muziekonderwijs verdiende André Laporte zijn sporen. In 1968 al werd hij leraar van het nieuwe vak Nieuwe Technieken aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel, pas later kreeg deze onderwijstaak vastere vorm bij zijn aanstelling als docent muziekanalyse, vormleer, harmonie en contrapunt-fuga. In 1988 werd hij docent compositie en later werd dit aangevuld met een opdracht als buitengewoon docent compositie aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth. Onder zijn leerlingen tellen we Luc Brewaeys, Daniël Capelletti en Peter Swinnen.
In 1972 richtte hij samen met Herman Sabbe een nieuwe Belgische afdeling op van de International Society for Contemporary Music (ISCM), waarvan hij tot op heden voorzitter is.
Hij werd lid van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België (1991), lid van de Muziekraad voor Vlaanderen en ondervoorzitter van de Unie van Belgische Componisten. Hij won verschillende prijzen. Naast de Lemmens-Tinel prijs won hij in 1976 de Prix Italia met zijn oratorium La Vita non è sogno. De creatie van dit werk op het Festival van Vlaanderen 1972 in Gent trok de aandacht van de assistent Gerard Mortier, die hem later als intendant van de Munt om een opera zou vragen. Zijn werk kende opvoeringen in binnen- en buitenland en zijn Kafka-opera Das Schloss, die in december 1986 in de Munt werd gecreëerd, beleefde in 1991 zijn Duitse première in het Saarländisches Staatstheater te Saarbrücken.
André Laporte was in 2001-2002 gastprofessor aan het Orpheusinstituut. In 2003 ontving hij de Visser-Neerlandia-Prijs. Transit voor 48 strijkers uit 1978-79 vormde tijdens het Transit Festival van 2004 het uitgangspunt voor compositieopdrachten aan Petra Vermote, Pieter Schuermans en Maarten Buyl. In 2006 werd hij tijdens de ISCM-Music Days in Stuttgart door de algemene vergadering van deze vereniging verkozen tot erelid. In datzelfde jaar werd hij ook erelid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Kunsten en Wetenschappen.
Meer informatie